فواید شیر مادر و تاثیر آن بر سلامتی
تغذیه سالم در دو سال اول زندگی کودکان بسیار اهمیت دارد. شیر مادر به عنوان بهترین منبع تغذیه برای کودکان شناخته شده است که تمام مواد مغذی مورد نیاز کودک را تا سن 4 تا 6 ماهگی فراهم می کند. این نوع شیر حاوی تمام عناصر غذایی لازم برای رشد و تقویت سیستم ایمنی کودک است. همچنین، مصرف شیر مادر می‌تواند از بروز برخی بیماری‌ها از جمله اسهال، سرماخوردگی، آسم، اگزما، و آلرژی در کودک جلوگیری کند. در ضمن، وقتی که مادران شیر مادر را به نوزاد خود می‌دهند، یک ارتباط خاص بین آن دو شکل می‌گیرد که باعث میشود نوزاد آرامش بیشتری پیدا کند. به علاوه، نوزاد با گوش دادن به ضربان قلب و تنفس مادر، احساس امنیت و آرامش خاصی پیدا می‌کند.
شیردهی مادر علاوه بر تأثیر مثبتی که برای نوزاد دارد، برای مادر نیز فواید بسیاری دارد. یکی از مهم‌ترین فواید آن، کاهش خونریزی پس از زایمان است. همچنین، مصرف شیر مادر می‌تواند احتمال بروز سرطان تخمدان و پستان را کاهش دهد و از پوکی استخوان جلوگیری کند.
به همین دلیل نباید به راحتی فواید شیر مادر را نادیده گرفت و کودک و مادرش را از مزایای آن محروم کرد.
در روزهای اول تولد شیری به نام کلستروم یا آغوز ترشح می شود که آبکی و کمرنگ است.غلظت پروتئین آن بسیار بالا است که برای رشد سریع نوزاد در روزهای اول ضروری است.اگرچه مقدار شیر در طی 2 روز بعد از زایمان کم است ولی معمولا مقدار کلستروم (آغوز) برای تامین نیاز های شیرخوار کافی است.
جریان شیر مادر در 3تا 5 روزگی افزایش می یابد و به مرور شیر مادر به حالت کامل تبدیل شده که چربی آن بیشتر میشود و در این زمان با انرژی ای که از شیر به دست می آورد، به سرعت وزن اضافه می کند.
اگر مادر برای تولید شیر با تأخیر مواجه شده و جریان شیرش برقرار نشده، باید شیردهی مکرر را انجام دهد تا با مکیدن نوزاد، تولید شیر افزایش یابددر این صورت، طی ۷ تا ۱۰ روز اول پس از زایمان، میزان شیر تولید شده کافی خواهد شد و باعث وزن گیری بهتر نوزاد میشود
چه چیزهایی شیر مادر را بدمزه می کند؟
شیر مادر یک ماده غذایی کامل و بسیار مغذی برای نوزادان است که از ابتدای تولد تا حدود 6 ماهگی نیاز آن‌ها را برطرف می‌کند. شیر مادر طعم خاص خود را دارد که به نظر نوزادان بسیار خوشمزه و مطبوع می‌آید. اما از آنجایی که نوزادان نسبت به طعم‌ها حساس هستند، ممکن است بعضی از عوامل باعث تغییر طعم شیر مادر شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- انجماد شیر مادر و گرم کردن به روش نامناسب: انجماد شیر مادر باعث حفظ خواص مغذی آن میشود، اما اگر در فرآیند انجماد و گرم کردن آن دقت نشود، ممکن است طعم شیر تغییر کند. بهتر است برای انجماد شیر از بطری‌های مخصوص شیر مادر استفاده کنید و در دمای مناسب آن را نگهداری کنید. همچنین، در گرم کردن شیر از روش‌های آرام و تدریجی مانند قرار دادن بطری در آب گرم استفاده کنید تا از افتادن دمای ناگهانی جلوگیری کنید.
- مصرف برخی داروها، مانند آنتی بیوتیک ها: مصرف برخی داروها توسط مادر می‌تواند به شیر مادر منتقل شود و علت بد طعم شدن شیر مادر باشد. به همین دلیل، اگر مصرف هرگونه داروی تجویزی یا خودسرانه جلوگیری کنیدو حتماً با پزشک خود در مورد اثرات داروهای مصرفی بر روی شیر مادر مشورت کنید.
- آب تصفیه نشده و ناسالم: آب تصفیه نشده یا آب آلوده می‌تواند تأثیرات منفی بر روی شیر مادر داشته باشد و باعث بدمزگی شدن آن شود. اطمینان حاصل کنید که آب مصرفی شما معیارهای بهداشتی را رعایت می‌کند.
- استرس و روحیه بد مادر: روحیه بد، استرس و نگرانی‌ها می‌توانند اثرات منفی بر روی ترشح هورمون‌ها و به تبع آن، تغییر طعم شیر مادر داشته باشند. سعی کنید به حداقل استرس و نگرانی‌ها در زمان شیردهی دست یابید.
- ورزش سنگین و طولانی مدت در زمان شیردهی: یکی از علت بدمزه شدن شیر مادر ورزش‌های سنگین و طولانی مدت در زمان شیردهی است. بلافاصله بعد از ورزش یا پیاده‌روی شدید، بهتر است شیردهی را به نوزادتان شروع نکنید. برای حفظ کیفیت شیر مادر و جلوگیری از انتقال عوارض و تغییرات غیرمطلوب، سینه خود را بشویید و ابتدای شیر را بدوشید و دور بریزید و سپس به نوزاد شیر دهید.
- مواد سمی مانند دفع آفات و علف کش‌ها: یکی دیگر از علت بد طعم شدن شیر مادر مواد سمی مثل دفع آفات یا علف کش‌ها است. اگر مادر در طول دوران شیردهی با این مواد در تماس باشد، ممکن است از طریق جذب به شیر مادر منتقل شده و طعم آن را تغییر دهد. پس سعی کنید از استفاده‌های متعدد از این محصولات در دوران شیردهی خودداری کنید.
- سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی: سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی می‌توانند علت بدمزه شدن شیر مادر باشند. بهتر است در طول دوران شیردهی از این مواد دوری کنید.
- رژیم غذایی نامناسب در زمان شیردهی: مصرف بیش از حد سیر، پیاز، کلم، غذاهای تند و پرادویه، نوشیدنی‌های کافئین دار، قهوه و چای پررنگ، نوشیدنی‌های گازدار، فست فود و غذاهای مانده ممکن است باعث بدمزه شدن شیر مادر شوند. تنوع و متعادل بودن رژیم غذایی مادر در دوران شیردهی بسیار مهم است. همچنین مصرف بیش از حد حبوبات، مرکبات، کیوی، آلو و جگر و بعضی از غذاهای دریایی در زمان شیردهی توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی در کودک و حتی حساسیت‌ها شود.
- آلودگی هوا: آلودگی هوا نیز می‌تواند طعم شیر مادر را تحت تأثیر قرار دهد و علت بدطعم شدن شیر مادر باشد. سعی کنید بیشتر در مکان‌های با هوای تازه و پاک قرار بگیرید.
- استفاده از بعضی مواد آرایشی: استفاده از برخی محصولات آرایشی که حاوی مواد مضر یا قابل جذب از طریق پوست هستند، می‌تواند باعث بدمزه شدن شیر مادر شود. از محصولات آرایشی مطمئن و مناسب استفاده کنید.
- استفاده ی بیش از حد از عطر و ادکلن: در دو هفته اول تولد نوزاد بهتر است مادران از زدن عطر و ادکلن خودداری کنند. نوزاد در این دوره بوی مادر را اشتباه حس می‌کند و این ممکن است به او ناراحتی و مشکل در هنگام شیردهی ایجاد کند. پس، بهتر است بدون استفاده از عطر و ادکلن، نزدیک نوزاد خود باشید تا او بوی طبیعی شما را تشخیص دهد و به آن عادت کند.
- بارداری مجدد در زمان شیردهی به دلیل تغییرات هورمونی: در صورتی که در زمان شیردهی باردار شوید، تغییرات هورمونی ممکن است باعث تغییر طعم شیر شود.
- عفونت سینه و بیماری مادر: عفونت سینه یا بیماری‌های مادر نیز ممکن است به شیر مادر منتقل شوند و طعم آن را تغییر دهند. در صورت بروز هرگونه علائم نامطلوب ، به پزشک مراجعه کنید.
- عدم رعایت بهداشت شخصی: عدم شستشوی مناسب دست‌ها قبل از شیردهی یا عدم شستن لباس‌های مرتبط با شیردهی به صورت منظم می‌تواند باعث آلودگی شیر مادر شود و طعم آن را تغییر دهد. رعایت بهداشت شخصی بسیار مهم است.
در نهایت، برای جلوگیری از بدمزگی و نامطبوع شدن شیر مادر، لازم است از عواملی که می‌توانند این مشکلات را ایجاد کنند، پرهیز کرد. با رعایت بهداشت شخصی، انتخاب مناسب غذاها و محصولات مناسب، و همچنین مراجعه به پزشک در صورت بروز مشکلات، از تولید شیر مادر سالم و باکیفیت برای کودکان خود لذت ببرید.
بدون نظر